Που οφείλεται η εποχική αλλεργία και πόσο συχνή είναι
Καθώς μπαίνουμε στην Άνοιξη, μαζί με την πιο όμορφη εποχή του χρόνου, έρχονται και οι ανεπιθύμητες συνέπειες της, η εποχική αλλεργία. Οι εαρινές αλλεργίες οφείλονται στην υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού μας συστήματος όταν εκτεθεί στη γύρη ορισμένων φυτών και δέντρων.
Τουλάχιστον 1 στους 5 ανθρώπους πάσχει από κάποια μορφή αλλεργίας, ενώ στους νεαρούς ενήλικες από 20 μέχρι 30 ετών το ποσοστό είναι 25%-30% και πολλοί από αυτούς (το 20%) ακολουθούν προεποχική θεραπεία. Το 40% των πασχόντων από εαρινές αλλεργίες έχει αλλεργία στη γύρη της ελιάς ενώ ακολουθούν τα κυπαρισσοειδή με 8% και τα πεύκα με 5%. Μεγάλο ποσοστό αλλεργίας (45%) εμφανίζεται επίσης και στα αγρωστώδη ενώ το 50% των πασχόντων από εαρινές αλλεργίες είναι αλλεργικοί και στα ζιζάνια του αγρού.
Αν και δεν υφίσταται µαγική θεραπεία για τις εποχικές αλλεργίες , υπάρχουν τρόποι για την αντιµετώπισή τους, από τις φαρµακευτική αγωγή έως την αλλαγή σε καθηµερινές και οικιακές συνήθειες.
Τι προκαλεί τις αλλεργίες της Άνοιξης?
Το πιο συχνό αίτιο που πυροδοτεί τις εποχικές αλλεργίες είναι η γύρη, µικροσκοπικοί κόκκοι της οποίας απελευθερώνονται στον αέρα από τα δέντρα, τα λουλούδια και το γρασίδι. Η είσοδος της γύρης στην ρινική οδό κάποιου ο οποίος είναι αλλεργικός προκαλεί την αντίδραση του ανοσοποιητικού του συστήµατος. Έτσι λοιπόν, το ανοσοποιητικό σύστηµα λανθασµένα βλέπει τη γύρη σαν ξένο εισβολέα, για αυτό και απελευθερώνει αντισώµατα – ουσίες που φυσιολογικά αναγνωρίζουν και επιτίθενται σε βακτήρια, ιούς και άλλους οργανισµούς που προκαλούν νόσους. Τα αντισώµατα επιτίθενται στα αλλεργιογόνα τα οποία απελευθερώνουν στο αίµα χηµικές ουσίες οι οποίες ονοµάζονται ισταµίνες, οι οποίες προκαλούν ρινική καταρροή και φαγούρα στα µάτια.
Τα πιο συχνά αλλεργιογόνα φυτά :
Οξιά
Μούρο
∆ρυς
Ελιά
Παλάµη
Πεύκο
Λεύκα
Φίκος
Περδικάκι
Βαµβακόδεντρο
Ιτιά
Σφενδάµι
Κέδρος
Κυπαρίσσι
Φτελιά
Αγριοκαρυδιά
Άρκευθος
Σφεντάµι
Ποια είναι τα συµπτώµατα των αλλεργιών?
Τα συµπτώµατα της αλλεργίας τείνουν να είναι αυξηµένα ειδικά τις µέρες όπου ο άνεµος σηκώνει τη γύρη και τη µεταφέρει µέσω του αέρα. Τις βροχερές µέρες από την άλλη, λόγω της βροχής µειώνεται η ποσότητα της γύρης γιατί τα αλλεργιογόνα, κατακάθονται στο έδαφος.
Οι αλλεργίες εκδηλώνονται συχνότερα με την παρακάτω συμπτωματολογία:
• Ρινική καταρροή
• ∆ακρύρροια
• Φτέρνισµα
• Βήχας
• Φαγούρα σε µάτια και µύτη
• Μαύρους κύκλους κάτω από τα µάτια
Ποιες είναι οι συνήθεις αλλεργίες της άνοιξης?
Οι αλλεργίες της Άνοιξης διαιρούνται σε αλλεργική ρινίτιδα, κνίδωση και αγγειοίδηµα, άσθµα και επιπεφυκίτιδα.
• Αλλεργική ρινίτιδα
Η αλλεργική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από φτάρνισµα, µπούκωµα, έκκριση από την µύτη, φαγούρα και δακρύρροια. Η αλλεργική ρινίτιδα εµφανίζεται συχνά σε ατοπικά άτοµα, δηλαδή άτοµα µε οικογενειακό ιστορικό σχετικών αλλεργιών.
• Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα.
Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα έχει εποχικό χαρακτήρα και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που αφορούν συγκεκριµένη εποχή όπως είναι η αλλεργική ρινίτιδα που προκαλείται από την γύρη κατά την περίοδο της ανθοφορίας την Άνοιξη.
• Αλλεργικό άσθµα
Το αλλεργικό άσθµα εκδηλώνεται µε παροξυσµική δύσπνοια, βήχα και συριγµό, που συνήθως εµφανίζονται κατά κρίσεις. Κατά την έναρξη της κρίσης του αλλεργικού άσθµατος, ο ασθενής αισθάνεται συχνά συσφιγκτικό άλγος στο στήθος και υπάρχει ξηρός βήχας, ενώ η λήξη του ασθµατικού παροξυσµού σηµατοδοτείται µε βλεννώδη απόχρεµψη και υποχώρηση του βρογχόσπασµου . Συχνότερα εµφανίζει συχνά εποχιακή κατανοµή, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που τα αλλεργιογόνα επιδρούν όλο τον χρόνο όπως οι περιπτώσεις που οφείλονται σε πούπουλα, τρίχωµα ζώων, ακάρεα σκόνης, µύκητες.
• Αλλεργική κνίδωση και αγγειοίδηµα.
Το αγγειοίδηµα και η εποχική αλλεργική κνίδωση, που αφορούν εποχιακά αλλεργιογόνα όπως η γύρη, είναι σχετικώς σπάνια σε σύγκριση µε την κνίδωση και το αγγειοίδηµα που εκλύονται µετά από κατανάλωση τροφίµων ή φαρµάκων. Κυρίως εκδηλώνονται με κνησµώδη εξανθήµατα. Η προσβολή της ανώτερης αναπνευστικής οδού µπορεί να οδηγήσει σε δυσχέρεια αναπνοής ενώ του γαστρεντερικού µπορεί να εµφανίσει κοιλιακό κολικό µε έµετο και ναυτία.
• Αλλεργική επιπεφυκίτιδα.
Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα εµφανίζεται µε πρήξιµο, ερυθρότητα, φαγούρα στο µάτι
• Αναφυλαξία.
Οι αναφυλακτικές αντιδράσεις στα ευαίσθητα άτοµα εµφανίζονται άµεσα µετά την χορήγηση του αλλεργιογόνου, συνήθως µε ένεση και σπανιότερα µετά από κατάποση και εκδηλώνονται µε την ανάπτυξη αναπνευστικής δυσχέρειας, οιδήµατος λάρυγγα, βρογχόσπασµου, δερµατικών εξανθηµάτων ακολουθούµενων συχνά από αγγειακή κατάρρευση, φαινόµενα που µπορεί να οδηγήσουν ταχέως, εντός λεπτών ή ωρών στο θάνατο. Τα συµπτώµατα περιλαµβάνουν βήχα, βράχνιασµα, βάρος στο θώρακα, γαστρεντερικές εκδηλώσεις (όπως ναυτία, έµετο, διάρροια, κοιλιακό πόνο). Για την αντιµετώπισή της απαιτείται η χορήγηση αδρεναλίνης.
Πως γίνεται η διάγνωση των εαρινών αλλεργιών ;
Αν δεν έχετε ποτέ επισήµως διαγνωστεί µε εποχική αλλεργία, αλλά έχετε παρατηρήσει ότι έχετε δακρύρροια και φαγούρα στα µάτια ή ρινόρροια κατά τη διάρκεια των εαρινών µηνών, πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό. Ο γιατρός σας µπορεί να σας παραπέµψει σε αλλεργιολόγο προκειµένου να υποβληθείτε σε αλλεργικά τεστ προκειµένου να ανευρεθεί το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.
Ο αλλεργιολόγος µπορεί να σας κάνει κάποιο δερµατικό τεστ , το οποίο περιλαµβάνει την έγχυση µειωµένης ποσότητας δείγµατος του αλλεργιογόνου ακριβώς κάτω από το δέρµα. Μια άλλη διαγνωστική επιλογή είναι το RAST test. Το RAST είναι µια εξέταση αίµατος η οποία ανιχνεύει τα επίπεδα αντισωµάτων του οργανισµού σε συγκεκριµένο αλλεργιογόνο. Αν το τεστ δείξει ευαισθησία σε κάποιο αλλεργιογόνο, αυτό δε σηµαίνει ότι απαραίτητα θα εκδηλώσετε συµπτώµατα αλλεργίας κάθε φορά που θα έρχεστε σε επαφή µε αυτό ( πχ. φτέρνισµα, βήχας κτλ. ).
Ποια είναι η θεραπεία για τις αλλεργίες της Άνοιξης?
Την εποχή που η ανθοφορία αρχίζει, το αλλεργικό άτομο με εποχική αλλεργία, μπορεί, αφού συμβουλευτεί το γιατρό του, να αρχίσει προφυλακτική θεραπεία, με ήπια αντιαλλεργικά φάρμακα. Με την εμφάνιση των συμπτωμάτων, θα πρέπει να χορηγηθούν εγκαίρως δραστικότερα φάρμακα, για την αποφυγή σοβαρών κρίσεων. Μετά το τέλος της εποχής, είναι σκόπιμο ο αλλεργικός ασθενής να εξεταστεί από τον ειδικό ιατρό για τον προγραμματισμό μελλοντικής προεποχικής αντιμετώπισης με φάρμακα ή με ειδική ανοσοθεραπεία.
Τα φάρµακα που χορηγούνται για την εποχική αλλεργία είναι αποτελεσµατικά για τους περισσότερους ανθρώπους και περιλαµβάνουν τα ακόλουθα:
• Αντισταµινικά: Μειώνουν το φτάρνισµα, την καταρροή , τη φαγούρα, µέσω της µείωσης των επιπέδων της ισταµίνης ( της ουσίας που παράγεται κατά την αλλεργική αντίδραση ) στο σώµα.
• Αποσυµφορητικά :Καθαρίζουν τις βλέννες των ρινικών οδών ώστε να ανακουφίσουν από τη συµφόρηση και το οίδηµα.
• Αντισταµινικά/Αποσυµφορητικά: Συνδυάζουν τα αποτελέσµατα και των δύο παραπάνω φαρµάκων.
• Ρινικά αποσυµφορητικά spray: Ανακουφίζουν από τη συµφόρηση και µπορούν να καθαρίσουν τις φραγµένες ρινικές οδούς γρηγορότερα από τα χορηγούµενα από του στόµατος αποσυµφορητικά.
• Ρινικά spray : Μπορούν να προλαµβάνουν την εµφάνιση πυρετού( εκ χόρτου) σταµατώντας την απελευθέρωση της ισταµίνης πριν αυτή προκαλέσει αλλεργικά συµπτώµατα.
• Οφθαλµικές σταγόνες: Ανακουφίζουν από τη φαγούρα και τη δακρύρροια.
• Ειδική ανοσοθεραπεία: Στοχεύει στην αιτιολογική αντιμετώπιση. Αντιμετωπίζει δηλαδή το αίτιο της αλλεργίας που είναι η ευαισθητοποίηση του ασθενούς. Συνίσταται στην χορήγηση -προοδευτικά αυξανόμενης ποσότητας- του υπεύθυνου αλλεργιογόνου, με στόχο την ανοχή. Χάρη στην θεραπεία απευαισθητοποίησης, το ανοσοποιητικό σύστημα σταδιακά παύει να αναγνωρίζει το υπεύθυνο για τα συμπτώματα αλλεργιογόνο ως επιβλαβές. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ανοχή του οργανισμού στο αλλεργιογόνο, ώστε να μην εμφανίζονται συμπτώματα σε επόμενη επαφή με αυτό.
Είναι σωστό να παίρνω φάρμακα για την εποχική αλλεργία μόνος μου;
Ακόµα κι αν µπορείτε να λάβετε αυτά τα φάρµακα χωρίς ιατρική συνταγή, θα ήταν καλύτερα να απευθυνθείτε στον γιατρό σας ώστε να είστε σίγουροι ότι έχετε επιλέξει τη σωστή φαρµακευτική αγωγή. Κάποια αντισταµινικά προκαλούν υπνηλία για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν αυτά λαµβάνονται κατά τη διάρκεια της ηµέρας (αν και υπάρχουν διαθέσιµα σκευάσµατα που δεν προκαλούν υπνηλία). Μην χρησιµοποιείτε τα αντισταµινικά και τα αποσυµφορητικά για περισσότερες από µερικές µέρες χωρίς ιατρική οδηγία. Αν οι συνηθισµένες θεραπείες δεν βοηθούν στην εποχική αλλεργία , ο γιατρός σας µπορεί να σας συστήσει κάποια φαρµακευτική αγωγή ή ενέσιµα φάρµακα. Τα συνταγογραφούµενα ρινικά σπρέι µε κορτικοστεροειδή µπορούν να µειώσουν τη φλεγµονή στη µύτη.
Τα ενέσιµα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της αλλεργίας, εκθέτουν το σώµα βαθµιαία σε σταδιακά αυξανόµενες δόσεις του αλλεργιογόνου µέχρι αυτό να γίνει ανεκτό από το σώµα. Οι θεραπείες αυτές µπορούν να ανακουφίσουν τα συµπτώµατα για µεγαλύτερες περιόδους σε σχέση µε την χορηγούµενη από του στόµατος θεραπεία και τη ρινική θεραπεία. Αν και δεν είναι αποτελεσµατικό σε όλους, εντούτοις σε άτοµα τα οποία δε βλέπουν βελτίωση οι ενέσεις αυτές µπορούν να αποµακρύνουν τον κίνδυνο εµφάνισης αλλεργικών αντιδράσεων για µερικά χρόνια.
Πώς να αντιµετωπίσετε την εποχική αλλεργία
Είναι σχεδόν αδύνατον να αποφύγετε τις αλλεργίες της Άνοιξης ειδικά αν ζείτε κοντά σε περιοχές µε βλάστηση. Όµως, µπορείτε εύκολα να ανακουφιστείτε από το φτάρνισµα, τη ρινόρροια , τη δακρύρροια µε την αποφυγή του κυρίου αιτίου που σας προκαλεί την αλλεργία.
Ακολουθούν κάποιες συµβουλές:
Υπάρχουν ορισμένες αλλαγές σε καθηµερινές και οικιακές συνήθειες, οι οποίες θα μας βοηθήσουν στη μείωση του βαθμού έκθεσης στα αλλεργιογόνα με συνέπεια τη μείωση σε ανάλογο βαθμό των συμπτωμάτων:
• Αποφύγετε την άµεση επαφή µε τα φυτά που σας προκαλούν αλλεργία, παρόλο που η γύρη τους µεταφέρεται µε τον αέρα χιλιόµετρα µακριά.
• Προτιµήστε να γυµνάζεστε σε κλειστούς χώρους
• Φοράτε απαραίτητα γυαλιά ηλίου, ιδιαίτερα αν έχετε επιπεφυκίτιδα.
• Κλείνετε τα παράθυρα όταν οδηγείτε στην εξοχή και χρησιµοποιείτε στο αυτοκίνητο κλιµατισµό που διαθέτει ειδικά φίλτρα για τη γύρη.
• Προσπαθήστε να περιορίσετε τις εξόδους όταν η ποσότητα της γύρης στην ατµόσφαιρα είναι πολύ υψηλή ( η γύρη συνήθως βρίσκεται στα ανώτατα επίπεδα τις πρωινές ώρες).
• Όταν είναι δυνατό κρατείστε κλειστές τις πόρτες και τα παράθυρα κατά τη διάρκεια των εαρινών µηνών ώστε να κρατήσετε έξω τα αλλεργιογόνα. Ένας ιονιστής αέρα, ίσως βοηθήσει.
• Καθαρίστε τα φίλτρα του κλιµατισµού στο σπίτι. Καθαρίζετε σχολαστικά τα ράφια και όλες τις επιφάνειες µέσα στο σπίτι στις οποίες γύρη µπορεί να κατακαθίσει.
• Πλένετε τα µαλλιά σας όταν επιστρέφετε σπίτι γιατί η γύρη µπορεί να συλλεγεί σε αυτά.
• Σκουπίζετε µε ηλεκτρική σκούπα τουλάχιστον δύο φορές την εβδοµάδα. Φορέστε µάσκα γιατί κατά τον καθαρισµό µπορεί να απελευθερωθεί η γύρη η µούχλα, η σκόνη, που έχει παγιδευτεί στο χαλί σας.
Έχω εποχική αλλεργία. Σε ποιο γιατρό πρέπει να απευθυνθώ;
Θέλετε να μάθετε περισσότερα για την εποχική αλλεργία; Δείτε εδώ: