Τι είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) ή αλλιώς σπαστική κολίτιδα είναι μία νοσολογική οντότητα που χαρακτηρίζεται από χρόνιο κοιλιακό πόνο και διαταραχές στις συνήθειες του εντέρου, χωρίς να έχει εντοπιστεί κάποιο οργανικό αίτιο.
Γενικά χαρακτηρίζεται από χρόνιο πόνο και δυσφορία στην περιοχή της κοιλιάς, με έντονο φούσκωμα μετά από τα γεύματα και αρκετές μεταβολές στις συνήθειες του εντέρου.
Για να τεθεί σωστά η διάγνωση είναι σκόπιμη η εκτίμηση του ασθενούς από τον γαστρεντερολόγο, ο οποίος θα αξιολογήσει το ιστορικό, τα συμπτώματα του ασθενούς και θα ζητήσει τις απαραίτητες εξετάσεις.
Πόσο συχνό είναι;
Είναι η πιο κοινή νόσος του γαστρεντερικού συστήματος που ταλαιπωρεί το 15-20% του ελληνικού πληθυσμού. «Προτιμά» τις νέες γυναίκες, οι οποίες πάσχουν από το σύνδρομο τρεις φορές συχνότερα από τους άνδρες. Εκτιμάται ότι ένας στους πέντε ανθρώπους αναπτύσσει σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου σε κάποια φάση της ζωής του. Συνήθως εκδηλώνεται στην ηλικία 20-30 και παρότι τα συμπτώματα μπορούν να βελτιωθούν, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι χρόνια κατάσταση. Έτσι, τα συμπτώματα και τα αποτελέσματα της διαταραχής αυτής επηρεάζουν άμεσα τις κοινωνικές δραστηριότητες, την εργασία, τα ταξίδια, τη σεξουαλική λειτουργία ακόμα και την ποιότητα του ύπνου.
Παράγοντες που επηρεάζουν την πεπτική λειτουργία
Σαφή αίτια που να δικαιολογούν την εμφάνιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου δεν έχουν εντοπιστεί. Ωστόσο το άγχος και το stress σχετίζονται στενά με το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου καθώς έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα με υπερβολικό άγχος παρουσιάζουν εξάρσεις συμπτωμάτων. Επιπλέον, μια μη ισορροπημένη διατροφή, σε συνδυασμό με αλκοόλ και κάπνισμα αναστέλλει την εύρυθμη λειτουργία του εντέρου, πυροδοτώντας ενοχλητικά συμπτώματα.
Συνηθέστερα συμπτώματα
Παρόλου που δεν υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα που θέτει με βεβαιότητα τη διάγνωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, παρ΄όλα αυτά τα παρακάτω συμπτώματα μπορούν να μας προσανατολίσουν με σαφήνεια στην πάθηση αυτή:
- Πόνος στην κοιλιά με χαρακτήρες κολικού ή πόνου περιόδου, που εντοπίζεται οπουδήποτε στην κοιλιακή χώρα και συνηθέστερα στην αριστερή πλευρά.
- Αίσθημα πληρότητας και έντονου φουσκώματος ακόμα και όταν δεν έχει προηγηθεί ένα πλούσιο-λιπαρό γεύμα με παράλληλη την αίσθηση ερυγών, αερίων και τη ναυτία.
- Συχνές αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου. Εναλλαγές δυσκοιλιότητας και διάρροιας, μερικές φορές και εμφάνιση ακράτειας.
Διάγνωση
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες εξετάσεις με τις οποίες μπορεί να γίνει η διάγνωση του συνδρόμου αυτού. Πρωτού όμως να τεθεί η διάγνωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, και αφού αξιολογηθεί το ιστορικο και η κλινική εικόνα του ασθενούς, συχνά ο γαστρεντερολόγος μπορεί να ζητήσει μια σειρά εξετάσεων, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες σοβαρότερες παθήσεις με παρόμοια συμπτωματολογία.
Οι εξετάσεις που γίνονται είναι:
- αιματολογικές εξετάσεις
- ακτινολογικές
- κολονοσκόπηση, ειδικά σε ασθενείς άνω των 50 ετών για πρόληψη καρκίνου παχέος εντέρου.
Εφόσον οι παραπάνω εξετάσεις είναι αρνητικές για κάποια άλλη πάθηση, και ο ασθενής εμφανίζει συμπτώματα, σαν αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, ο γιατρός προσανατολίζεται με μεγαλύτερη βεβαιότητα στη διάγνωση της πάθησης αυτής.
Θεραπευτική προσέγγιση
Η αντιμετώπιση του συνδρόμου αυτού είναι συμπτωματική, καθώς όπως αναφέραμε , δεν υπάρχει κάποιος σαφής αιτιολογικός παράγοντας. Ο ασθενής, με τη βοήθεια του γιατρού και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία μπορεί να «εκπαιδευτεί» ώστε να προλαμβάνει τα συμπτώματα.
Η χρόνια χρήση φαρμάκων πρέπει να αποφεύγεται. Επί εξάρσεων όμως συνιστούμε τη συστηματική χρήση σπασμολυτικών για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Σε ασθενείς με χρόνια δυσκοιλιότητα ή πολύ συχνά επεισόδια διάρροιας, ο γαστρεντερολόγος προτείνει ήπια φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση της λειτουργικότητας του εντέρου.
Ο γαστρεντερολόγος θα τον συμβουλεύσει ανάλογα με το φύλο, την ηλικία και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ως προς τις διατροφικές συνήθειες που πρέπει να υιοθετήσει και θα του προτείνει, αν κρίνει απαραίτητο, κάποια διατροφικά συμπληρώματα που κατευνάζουν το φούσκωμα, τη ναυτία κ.τ.λ.
Η ψυχολογική υποστήριξη ίσως να είναι μία καλή πρακτική σε περιπτώσεις ασθενών που έχουν άσχημη ψυχολογία και έντονο στρες εξαιτίας των συμπτωμάτων ή άλλων συνυπαρχόντων παραγόντων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μετά από συμβουλή ψυχιάτρου, μπορεί να χορηγηθεί αντικαταθλιπτική αγωγή, η οποία αφενώς δρά σε κατάλληλους υποδοχείς του εντέρου, αφετέρου βοηθά μέσω μείωσης του άγχους και βελτίωσης της διάθεσης .
Εναλλακτικές θεραπείες με προβιοτικά, βότανα, βελονισμό, χορήγηση ενζύμων είναι ακόμα σε πειραματικό επίπεδο, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Ευερέθιστο Έντερο & Διατροφή: Σημαντικές Συμβουλές
Μία ορθή δίαιτα για το ευερέθιστο έντερο, έχει τις παρακάτω οδηγίες:
- Προσπαθήστε να γευματίζετε 5-6 φορές την ημέρα με μικρές μερίδες
- Δοκιμάστε καθημερινά τροφές φτωχές σε λιπαρά όπως φρούτα, λαχανικά, άπαχα κρέατα
- Σε ορισμένες περιπτώσεις βοηθάει η αποφυγή της λακτόζης στα τρόφιμα που καταναλώνετε
- Σταδιακά ελαττώστε τους πολλούς καφέδες, το καθημερινό αλκοόλ, τα ανθρακούχα ποτά, το κακάο
- Πιείτε άφοβα άφθονο νερό και χυμούς
Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζει η άσκηση, καθώς βοηθά στη ρύθμιση της κινητικότητας του εντέρου, βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων του στρές και του άγχους και αλλάζει το συνολικό τρόπο ζωής μας!
