Τι είναι σκολίωση ρινικού διαφράγματος (ΣΡΔ)
Το ρινικό διάφραγμα είναι ένα οστεοχόνδρινο χώρισμα στο εσωτερικό της ρινός που την διαιρεί σε αριστερή και δεξιά ρινική κοιλότητα. Το πρόσθιο τμήμα της μύτης αποτελείται από χόνδρο ενώ το οπίσθιο τμήμα από οστό.
Σκολίωση ρινικού διαφράγματος σημαίνει η διαταραχή της κάθετης διαμόρφωσης του ρινικού διαφράγματος από τη μέση γραμμή είτε προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά ή υπό την μορφή άκανθας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να στενεύει το εύρος της μίας ή και των δύο ρινικών κοιλοτήτων.
Αίτια ΣΡΔ
Τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν σκολίωση του διαφράγματος είναι:
- τραυματικά (περιγεννητική κάκωση ή τραυματισμός)
- ανάπτυξης (κακή διάπλαση του διαφράγματος σε σχέση με τα οστά τουπροσώπου)
- νοσήματα του συνδετικού ιστού (σύνδρομο Marfan, ομοκυστινουρία κλπ.)
- χειρουργικά (μετά από αποτυχημένες επεμβάσεις)
Συμπτώματα σκολίωσης ρινικού διαφράγματος
Μεγάλο ποσοστό των ενήλικων, περίπου 80%, μπορεί να έχει μία ήπια σκολίωση του ρινικού διαφράγματος. Σε αυτές όμως τις περιπτώσεις, η σκολίωση δεν είναι σημαντικού βαθμού και δεν γίνεται αντιληπτή, γιατί δεν προκαλεί κανένα είδος δυσκολίας στην αναπνοή.
Σε σημαντικού βαθμού όμως σκολίωση του ρινικού διαφράγματος- που συνήθως συνοδεύεται και με διόγκωση των ρινικών κογχών της μύτης- τα συμπτώματα που παρουσιάζονται και που οδηγούν τον ασθενή στο ιατρείο είναι:
- Ρινική απόφραξη. Η ρινική απόφραξη είναι το πιο σύνηθες σύμπτωμα και ουσιαστικά η κύρια αιτία που αναγκάζει τους ασθενείς να υποβληθούν σε επέμβαση αποκατάστασης της σκολίωσης.
- Δυσκολία της αναπνοής από τη μύτη κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και το βράδυ στον ύπνο, με αποτέλεσμα ο ασθενής να χρησιμοποιεί αυτόματα την αναπνοή του από το στόμα. Αυτό το γεγονός πολλοί ασθενείς δεν το αντιλαμβάνονται ως δυσκολία στην αναπνοή αλλά παραπονιούνται για ξηροστομία, συχνές φαρυγγίτιδες καθώς και για οπισθορρινικές εκκρίσεις.
- Ο βλεννογόνος της μύτης παρουσιάζει ξηρότητα, με αποτέλεσμα να είναι πιο επιρρεπής σε επιστάξεις- ρινορραγίες.
- Πολύ μεγάλου βαθμού σκολίωση του ρινικού διαφράγματος που αποφράσσει σχεδόν πλήρως τη μία ρινική θαλάμη μπορεί να προκαλεί σύστοιχα συχνές προσωπαλγίες καθώς και επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις (παραρρινοκολπίτιδες).
- Ανοσμία. Όταν η σκολίωση καταλαμβάνει συγκεκριμένες περιοχές στην περιοχή της μύτης θα μπορούσε να παρεμποδίζει την ροή του αέρα προς τον οσφρητικό βλεννογόνο με αποτέλεσμα την μείωση της ικανότητας της οσμής.
- Θορυβώδης αναπνοή κατά τον ύπνο (ροχαλητό). Επεισόδια διακόπης της αναπνοής κατά τον ύπνο (υπνική άπνοια). Αίσθημα κόπωσης το πρωί, παρά το γεγονός ότι έχουν συμπληρωθεί επαρκείς ώρες βραδινού ύπνου.
- Αντίληψη από τον ίδιο τον ασθενή του ρινικού κύκλου. Είναι φυσιολογικό φαινόμενο της μύτης να είναι στο εσωτερικό της περισσότερο διογκωμένοι οι ιστοί της εναλλάξ μέσα στο 24ωρο από την μία και την άλλη ρινική θαλάμη. Όμως αυτό δεν πρέπει να γίνεται αντιληπτό. Στην περίπτωση που το άτομο αντιλαμβάνεται αυτή την εναλλαγή συχνά, αυτό μπορεί να είναι ένδειξη παθολογικής παρεμπόδισης της διόδου του αέρα από τη μύτη και χρήζει διερεύνησης.
- Παρατήρηση, από το ίδιο το άτομο, προτίμησής του να κοιμάται σταθερά από το ένα μόνο πλευρό το βράδυ. Αυτό πιθανά να οφείλεται σε μεγάλου βαθμού απόφραξη της μίας ρινικής θαλάμης λόγω μεγάλου βαθμού απόκλισης του ρινικού διαφράγματος από τη μέση γραμμή.
- Δυσμορφία της ρινός
Αφορά μορφολογικές διαταραχές στην περιοχή της στυλίδας που μπορούν να αποκατασταθούν χωρίς την ανάγκη εκτέλεσης ρινοπλαστικής.
Διάγνωση ΣΡΔ
Η κλινική εξέταση σε συνδυασμό με την ενδοσκόπηση της ρινός που γίνεται ανώδυνα και σε ελάχιστα λεπτά στο ιατρείο με εύκαμπτο ρινοσκόπιο, προσφέρει μία σαφή εικόνα για το εσωτερικό της μύτης έως και το οπίσθιο τμήμα αυτής και επομένως δίνει άμεσα σαφή εικόνα για την παρουσία ή όχι ανατομικών προβλημάτων της μύτης που μπορεί να χρήζουν αντιμετώπισης. Στις περιπτώσεις που θεωρείται απαραίτητο, μπορεί να ζητηθεί επιπλέον απεικονιστικός έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Θεραπεία σκολίωσης ρινικού διαφράγματος
Συντηρητική αντιμετώπιση
Η συντηρητική αγωγή με αποσυμφορητικά ή/και αντιισταμινικά και κορτικοστεροειδή μπορεί να προσφέρει ανακούφιση των συμπτωμάτων, αυτή όμως είναι –δυστυχώς- παροδική, καθώς επιδρά μόνο στο ρινικό βλεννογόνο και όχι στη διόρθωση της σκολίωσης του διαφράγματος.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Η μόνιμη λύση του προβλήματος δίνεται μόνο χειρουργικά με τον ευθειασμό της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος.
Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό τοπική ή γενική αναισθησία. Η όλη διαδικασία διενεργείται διαμέσου μίας μικρής τομής μέσα στη μύτη, κατά το πρόσθιο χείλος του ρινικού διαφράγματος.
Μέσα από αυτή την τομή εισάγονται κατάλληλα χειρουργικά εργαλεία με τη βοήθεια των οποίων εκτελούνται χειρισμοί που προκαλούν τον ευθειασμό του ρινικού διαφράγματος. Οι χειρισμοί αυτοί περιλαμβάνουν αφαίρεση οστέινων και χόνδρινων τμημάτων, τροποποίηση και επανατοποθέτησή τους στη μύτη ή ακόμα και τοποθέτηση χόνδρινων μοσχευμάτων που λαμβάνονται από διάφορες περιοχές του σώματος.
Στο τέλος της επέμβασης, η μύτη πωματίζεται με διάφορα υλικά, τα οποία αφαιρούνται συνήθως σε 2 ημέρες. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 45-60 λεπτά και η διάρκεια της νοσηλείας του ασθενούς είναι κατά μέσο όρο 1-2 ημέρες.
Στον ίδιο χειρουργικό χρόνο διορθώνονται – εφόσον συνυπάρχουν- και οι λοιπές αιτίες που μπορεί να παρεμποδίζουν την αναπνοή από τη μύτη: υπερτροφία των ρινικών κογχών, παρουσία ρινικών πολυπόδων ή άλλων μορφωμάτων που μπορεί να καταλαμβάνουν τις ρινικές θαλάμες.
Όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος προεγχειρητικά, τόσο πιο εντυπωσιακή είναι η διαφορά που αισθάνεται ο ασθενής στην αναπνοή του και κατ΄ επέκταση στην καθημερινότητά του.,
Πιθανές επιπλοκές της διαφραγματοπλαστικής
- Οίδημα ρινικής χώρας: υποχωρεί σταδιακά σε 7-10 ημέρες
- Δακρύρροια: οφείλεται σε αδυναμία παροχέτευσης των δακρύων εξαιτίας του πωματισμού
- Φλεγμονή: αυτή κυμαίνεται από απλή κυτταρίτιδα έως και τοπικό απόστημα
- Αιμορραγία: εμφανίζεται συνήθως τις πρώτες 48 ώρες ή μετά την αφαίρεση του πωματισμού. Η απώτερη αιμορραγία, συνήθως οφείλεται σε μη συμμόρφωση του ασθενούς στις οδηγίες του θεράποντος ιατρού. Η πιθανότητα αιμορραγίας είναι μεγαλύτερη εάν υπάρχουν διαταραχές του μηχανισμού πήξης του αίματος (αιματολογικά νοσήματα, λήψη ασπιρίνης ή αντιπηκτικών φαρμάκων). Σε τέτοιες περιπτώσεις, ενημερώστε το γιατρό σας πριν από την επέμβαση
- Αιμάτωμα ρινικού διαφράγματος: απαιτεί άμεση διάνοιξη και παροχέτευση
- Απόστημα ρινικού διαφράγματος: Είναι σπάνια αλλα εάν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση του χόνδρου το διαφράγματος και παραμόρφωση της μύτης από την αντικατάστασή του με ουλώδη ιστό. Απαιτεί άμεση διάνοιξη και παροχέτευση
- Διάτρηση του ρινικού διαφράγματος: κατά κανόνα οφείλεται στους χειρουργικούς χειρισμούς και αντιμετωπίζεται με διάφορους τρόπους
- Παροδική υποσμία-ανοσμία: οφείλεται στο οίδημα του ρινικού βλεννογόνου και τις κρούστες που υπάρχουν μέσα στη μύτη
- Ρινική απόφραξη: οφείλεται σε μετεγχειρητικό οίδημα του ρινικού βλεννογόνου
- Σύνδρομο τοξικού shock: πολύ σπάνια, που οφείλεται στον ρινικό πωματισμό. Απαιτεί άμεση αφαίρεση του πωματισμού και χορήγηση αντιβιοτικών σε υψηλές δόσεις
Έχω στραβό διάφραγμα. Σε ποιόν γιατρό μπορώ να απευθυνθώ;