Τι είναι Λογοθεραπεία
Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που έχει ως γνωστικό αντικείμενο τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή επιστημονικών γνώσεων γύρω από την Ανθρώπινη Επικοινωνία – Φωνή, Ομιλία, Λόγο (προφορικό, γραπτό), μη λεκτική επικοινωνία – και τις διαταραχές αυτής, καθώς και τις διαταραχές των καταποτικών κινήσεων του στοματοφάρυγγα.
Ειδικότερα ασχολείται με τις διαταραχές:
- Λόγου (προφορικού και μη)
- Ομιλίας
- Επικοινωνίας
- Φωνής
- Σίτισης και κατάποσης
Τρείς βασικοί ορισμοί για τη Λογοθεραπεία
Επικοινωνία
Είναι η ανταλλαγή πληροφοριών, ιδεών και συναισθημάτων μεταξύ των ανθρώπων. Απαιτεί τις ικανότητες της κατανόησης και της έκφρασης του προφορικού και του γραπτού λόγου.
Λόγος
Είναι η ικανότητα της αναγνώρισης των λέξεων/εννοιών που ακούει ένα άτομο στο περιβάλλον και η ικανότητα συνδυασμού των λέξεων αυτών (ουσιαστικά, ρήματα, άρθρα κ.λ.π.) για τον σχηματισμό προτάσεων και την σωστή χρησιμοποίηση τους.
Ομιλία
Είναι η ικανότητα συνδυασμού των ήχων για την άρθρωση των λέξεων, την σωστή ποιότητα της φωνής και τον ομαλό ρυθμό.
Ποιες διαταραχές χρειάζονται Λογοθεραπεία;
Οι συχνότερες διαταραχές στις οποίες καλλείται να παρέμβει ο λογοθεραπαυτής είναι οι παρακάτω:
- Καθυστέρηση ομιλίας και λόγου
- Αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές
- Μαθησιακές διαταραχές
- Αρθρωτικές διαταραχές
- Ειδική γλωσσική διαταραχή
- Αναπτυξιακή δυσαρθρία
- Αυτισμός
- Επίκτητη παδική αφασία
- Καθυστέρηση της ανάπτυξης ομιλίας και λόγου
- Δυσφωνίες
- Τραυλισμός (Διαταράχη της ροής της ομιλίας)
- Διαταραχές φωνής, ομιλίας, λόγου λογω βαρηκοιας και ακουστικής επεξεργασίας κατοπιν κοχλιακής εμφύτευσης
- Νευρογενείς κινητικές διαταραχές της ομιλίας (δυσαρθρίες και επίκτητη απραξία)
- Νευρολογικές διαταραχές και συνδρομα
- Νοητική καθυστέρηση
- Διαταραχές κατάποσης (δυσφαγία)
- Κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες
- Βαρηκοια/ κώφωση/ κοχλιακή εμφύτευση
- Εγκεφαλικά επεισόδια/ αφασίες
- Χειρουργικές επεμβάσεις κεφαλής και τραχήλου (λαρυγγεκτομή)
Ποιά είναι τα πιθανά αίτια των διαταραχών του Λόγου και της Ομιλίας;
Οργανικά αίτια:
- Προβλήματα ακοής
- Εγκεφαλικά επεισόδια
- Εγκεφαλική παράλυση ή άλλες νευρολογικές παθήσεις
- Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
- Νοητική Καθυστέρηση
- Ανατομικές δυσπλασίες π.χ προγναθισμός ή οπισθιγναθισμός, σχιστίες χείλους ή υπερώας
- Λειτουργικά προβλήματα των οργάνων της άρθρωσης
- Παθολογίες του λάρυγγα π.χ. φωνητικά κομβία, πολύποδες
Μη Oργανικά αίτια:
- Η συμβολή του γλωσσικού περιβάλλοντος είναι αναμφίβολα ένας από τους κυριότερους παράγοντες στην εξέλιξη του λόγου.
Το άτομο ή τα άτομα τα οποία μεγαλώνουν το παιδί πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρουν σωστά γλωσσικά ερεθίσματα, ώστε να δίνεται στο παιδί η ευκαιρία να αφομοιώνει τις νέες λέξεις..
- Δημιουργία ανάγκης για επικοινωνία: Το οικογενειακό σύστημα πρέπει να δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες ώστε το παιδί να θέλει να επικοινωνήσει και να μοιραστεί λεκτικά τις εμπειρίες του.
Τι είναι η λογοθεραπευτική αξιολόγηση;
Η λογοθεραπευτική αξιολόγηση ειναι μια διαδικασία η οποία εξετάζει τα χαρακτηριστικά, τις ικανότητες και τις παρούσες ανάγκες του ατόμου.
Δίνει τη δυνατότητα στο λογοθεραπευτή να διαπιστώσει εάν υπάρχει κάποια επικοινωνιακή διαταραχή και στην περίπτωση που η απάντηση είναι θετική, εξετάζεται τη φύση της διαταραχής και οι επιπτώσεις στη ζωή του ατόμου. Επιπρόθετα, παρέχει στον λογοθεραπευτή τις κατάλληλες πληροφορίες για τη δημιουργία μιας πετυχημένης παρέμβασης. Ετσι, με βάση την αξιολόγηση θα τεθούν οι θεραπευτικοί στόχοι, οι θεραπευτικές διαδικασίες και το χρονοδιαγραμμα της θεραπείας.
Ο τρόπος που θα πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση διαφέρει αναλογα με τη διαταραχή, τον πελάτη και τον λογοθεραπευτή. Ωστώσο, υπάρχουν κάποια βήματα τα οποία είναι κοινά σε όλες τις αξιολογήσεις.
Λήψη λογοπαθολογικόυ ιστορικού
Πριν απο οποιοδήποτε αξιολόγηση είναι πολύ σημαντικό να γίνει η λήψη ενός πλήρους ιστορικού του πελάτη. Αυτή η διαδικασία συνήθως πραγματοποιείται κατά την πρώτη συνάντηση και μπορεί να περιλαμβάνει ερώτησεις σχετικά με τον τοκετό και την ανάπτυξη, ιατρικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό και οικογενειακό ιστορικό και εάν έχει προηγηθεί αξιολόγηση και παρέμβαση.
Στοματοπροσωπική εξέταση
Κατα τη διάρκεια της στοματοπροσωπικής εξέτασης είναι σημαντικό να αξιολογηθούν οι δομές της παραγωγής ομιλίας και η λειτουργική επάρκεια τους. Ετσι λοιπόν, αξιολογούνται τα δόντια, τα χείλη, η υπερώα, η γλώσσα, η σταφυλή, η στοματική κοιλότητα κ.α. Παράλληλα εξετάζεται κατά πόσο υπάρχει συγχρονισμός μεταξύ των παραπάνω δομών, έτσι ώστε να είναι δυνατή η εκφορά των φθόγγων όσον αφορά την άρθρωση και την αντήχηση.
Ακοολογικός έλεγχος
Ο λογοθεραπευτής καταγράφει εάν εχει εκτιμηθεί η ακοή του παιδιού από ακοολόγο, αλλιώς το παραπέμπει σε αυτόν για την αντίστοιχη αξιολόγηση.
Αξιολόγηση της παραγωγής διαδοχοκινητικών συλλαβών
Η συγκεκριμένη αξιολόγηση πραγματοποιείται για να διαπιστωθεί η ικανότητα του αρθρωτικού μηχανισμού να κάνει γρήγορες εναλασσόμενες κινήσεις ομιλίας. Πριν γίνει η μέτρηση με το χρονόμετρο, δίνονται σαφείς οδηγίες στον εξεταζόμενο, όπως και η δυνατότητα να προβάρει την άσκηση. Να επισημανθεί ότι αυτή η διαδικασία αξιολόγησης δε χρησιμοποείται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, καθώς είναι δύσκολο να διατηρηθεί για αρκετή ώρα η παραγωγή έτσι ώστε στη συνέχεια να μπορεί να υπολογιστεί. Παρ’όλα αυτά, μπορεί να αξιολογηθεί η ομαλότητα της παραγωγής μεμονωμένων συλλαβών.
Απόκτηση δείγματος λόγου, ομιλίας και φωνής
Το δείγμα αυτό θα αποκτηθεί μέσω του διαλόγου. Για να αποκτήσουμε ένα αξιόπιστο δείγμα θα πρέπει να υπάρξουν τουλάχιστον 100 με 300 παραγωγές ή λέξεις, να δοθεί η ευκαιρίια στον πελάτη να παράξει μία ποικιλία γλωσσικών δομών (π.χ καταφάσεις, ερωτήσεις, ρηματικοί χρόνοι κτλ) σε διαφορετικα γλωσσικά περιβάλλοντα (σπίτι, σχολείο, κλινικό πλαισιο κ.ο.κ).
Ανάγνωση κειμένων
Δίνονται στο πελάτη κείμενα προς ανάγνωση αντίστοιχα της ηλικίας του, απ’όπου και συλλέγονται πληροφοριές σχετικά με τη φωνή, την ροή, την άρθρωση και τις αναγνωστικές του ικανότητες.
Πότε πρέπει να αναζητήσω λογοθεραπευτή;
Η λογοθεραπεία καλό είναι να ξεκινάει το συντομότερο δυνατό. Έρευνες επανειλημμένα δείχνουν ότι η πρώιμη παρέμβαση αυξάνει σημαντικά τα ποσοστά επιτυχίας στα παιδιά που χρειάζονται λογοθεραπεία. Επιπλέον, μειώνει σημαντικά το χρόνο αποκατάστασης της δυσκολίας που αντιμετωπίζει.
Μια διαταραχή λόγου/ομιλίας μπορεί να φαίνεται «ακίνδυνη» μέχρι την ηλικία των 3-4 χρόνων. Συχνά οι γονείς θεωρούν ότι είναι κάτι που θα περάσει μόνο του με τον καιρό. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό όντως ισχύει. Στις περισσότερες όμως το πρόβλημα επιμένει και γίνεται εντονότερο με την είσοδο του παιδιού στο Δημοτικό σχολείο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερα προβλήματα στην κοινωνική και συναισθηματική τους ανάπτυξη.
Η Λογοθεραπεία λοιπον, μπορεί να ξεκινήσει, αναλόγως των δυσκολιών του παιδιού, από πολύ νωρίς (2-2,5 ετών) για Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές ή και αργότερα (4,5-5 ετών) για απλές Αρθρωτικές Δυσκολίες.
Πόσο διαρκεί η Λογο…Θεραπεία
Η διάρκεια εξαρτάται τόσο από τις δυσκολίες και την φύση της διαταραχής, όσο και από το ρυθμό που ανταποκρίνεται το κάθε περιστατικό, αλλά και την διάθεση για συνεργασία και τη θέληση του ίδιου και του περιβάλλοντός του. Συνήθως, τα πρώτα αποτελέσματα είναι εμφανή σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Αποζημειώνεται η λογοθεραπεία από τα Ασφαλιστικά Ταμεία (ΕΟΠΥΥ);
Αποζημειώνεται από όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία που ανήκουν στον ΕΟΠΥΥ. Βασική όμως προϋπόθεση είναι να διαθέτει το παιδί ιατρική γνωμάτευση από Δημόσιο Φορέα, εγκεκριμένη από τον φορέα ασφάλισης. Με την εγκεκριμένη ιατρική γνωμάτευση και τα κατάλληλα έγγραφα από το Κέντρο Λογοθεραπείας που επιλέγει ο γονιός, το πρόγραμμα αποκατάστασης καλύπτεται συνήθως ολόκληρο.
Μυστικά για μια επιτυχημένη Λογοθεραπεία
Συνεργασία με επαγγελματίες υγείας
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε οτι ο λογοθεραπευτής συνεργάζεται και με αλλους επαγγελματίες υγείας (εργοθεραπευτές, γιατρούς ή ψυχολόγους), ετσι ώστε ο καθένας να συμβάλλει με τις γνώσεις του και την εμπειρία του στην πληρέστερη αξιολόγηση του πελάτη με στόχο το καλύτερο αποτέλεσμα. Γι’αυτό αν σας παραπέμψει σε κάποιον απο τους παράπανω ή αν σας ζητήσει να επικοινωνήσει μαζί του μην το παραβλέψετε! Είναι δείγμα επαγγελματισμού.
Ρωτήστε την εξειδίκευση του λογοθεραπευτή σας!
Μη διστάσετε να ρωτήσετε το λογοθεραπευτή σας σε ποιες διαταραχές εξειδικεύεται. Θα εχει μεγαλύτερη εμπειρία και η θεράπεια θα ειναι αποτελεσματικότερη. Ειναι σημαντικό ακόμη να υπάρχει μια σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στο πελάτη ή το παιδί σας με το λογοθεραπευτή. Είναι απαραίτητο να υπάρξει χημεία, καθώς πρόκειται για μια ανθρώπινη σχέση. Οσο δυνατότερη ειναι η θεραπευτική σχέση, τόσο η θεραπεία θα εχει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Μην παραλείπετε τις προγραμματισμένες σας συνεδρίες
Ειναι σημαντικό να υπαρχει σταθερότητα και ροή όσον αφορά την πραγματοποίηση των συνεδριών. Εάν υπάρχουν συχνές απουσίες, κάθε φορά θα απαιτείται εκ νεου διάστημα προσαρμογής για το παιδί. Ετσι και το παιδί δυσκολεύεται και ίσως οι θεραπείες να κρατήσουν περισσότερο από το αναμενόμενο γιατί χάνεται ο ρυθμός τους.
Μην ξεχνάτε οτι είστε και εσεις μέρος της ομάδας!
Η δουλειά που γίνεται σε κάθε συνεδρία δεν τελειώνει εκει. Είναι σημαντικό οι θεραπευτικοί στόχοι να δουλεύονται και στο σπίτι αλλά και σε άλλα πλαίσια του παιδιού έτσι ώστε να υπάρχει γενίκευση των αποτελεσμάτων. Ο λογοθεραπευτής σας θα σας εξηγήσει πως μπορείτε να συμβάλλετε και εσείς, έτσι ώστε οι στόχοι να κατακτηθόυν πιο γρήγορα και παράλληλα να διατηρηθούν.
Σεβασμός στην μοναδικότητα
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και ο χρόνος που χρειάζεται για να κατακτήσει ο,τι δυσκολεύεται είναι ατομικός. Είναι σημαντικό να μην μεταφέρουμε το δικό μας άγχος στο παιδί για την έκβαση ή τον ρυθμό των θεραπειών γιατί μπορεί να μπλοκαριστεί επιπλέον, μιας και το ίδιο γνωρίζει ήδη ότι δυσκολευέται.
Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία
Εάν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται σε καποιο τομέα μην καθυστερείτε την επαφή σας με καποιο ειδικό, επειδή σας αγχώνει εσάς η πιθανότητα να υπάρχει κάποια δυσκολία. Η δυσκολία δεν θα εξαφανιστεί εάν καθυστερήσει η αξιολόγηση. Ακόμα και αν το παιδί δεν το εκφράζει αντιλαμβάνεται ότι δυσκολεύεται μιας και τέτοιου είδους δυσκολίες επηρεάζουν το παιδί στα διάφορα πλαίσια και στις αλληλεπιδράσεις τους με σημαντικά πρόσωπα με αποτέλεσμα να βιώνει πίεση και άγχος.
Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τη Λογοθεραπεία; Διαβάστε εδώ: